Απολογισμός διήμερου συνεδρίου στην Αλόννησο

23 October 2019

Με μεγάλη επιτυχία τόσο σε επίπεδο συμμετοχής, όσο και σε επίπεδο αποτελεσμάτων πραγματοποιήθηκε η Συνάντηση Εργασίας των Εκπροσώπων Φορέων Διαχείρισης και Αλιέων από 11 Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές, το διήμερο 30 Σεπτεμβρίου & 1 Οκτωβρίου 2019, στην Αλόννησο.   

Βασικό απότοκο της Συνάντησης υπήρξε η ομόθυμη βούληση των συμμετεχόντων για τη δημιουργία ενός Δικτύου Διαχειριστών των Ελληνικών Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών (Θ.Π.Π.), το οποίο θα υποστηρίζει το έργο τους και θα ενισχύει τη μεταξύ τους δικτύωση και επικοινωνία και η συμφωνία τους σε 17 προτάσεις σχετικά με τη λειτουργία των Φ.Δ.Π.Π. με περιοχές εποπτείας Θ.Π.Π. και την αλιεία σε αυτές. Παράλληλα, στη διάρκεια του διημέρου αναδείχθηκαν κρίσιμα ζητήματα που αφορούν στη λειτουργία, τη βιωσιμότητα και τη βέλτιστη επιτέλεση  του ρόλου των Φορέων Διαχείρισης, ενώ παράλληλα φωτίστηκαν συγκεκριμένα θέματα που άπτονται της αλιευτικής δραστηριότητας στα ευαίσθητα πεδία των Προστατευόμενων Περιοχών.

Πιο συγκεκριμένα, και με αφορμή τη συζήτηση που έχει ανοίξει σχετικά με την ενδεχόμενη αλλαγή του καθεστώτος λειτουργίας των ΦΔ, αποτέλεσε κοινό τόπο η ανάγκη να παραμείνει σε ισχύ το υφιστάμενο καθεστώς με αυτοτελή και μόνιμη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό. Ταυτόχρονα, επισημάνθηκε η σημασία να ολοκληρωθούν διαδικασίες όπως η έγκριση και δημοσίευση των Εσωτερικών Κανονισμών Λειτουργίας των Διοικητικών Συμβουλίων και των Εσωτερικών Κανονισμών Διοίκησης και Λειτουργίας των Φ.Δ.Π.Π., των προϋπολογισμών και απόδοσης χρημάτων στους νέους Φ.Δ.Π.Π. και των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών, των Διαχειριστικών Σχεδίων και των Προεδρικών Διαταγμάτων όλων των περιοχών που εποπτεύονται από Φ.Δ.Π.Π. με ενημέρωση και ενεργή συμμετοχή τους.

Σε σχέση με τις επιμέρους παρουσιάσεις τους, οι συμμετέχοντες ανέπτυξαν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, φωτίζοντας ειδικότερα τα ζητήματα αλιείας, που ήταν και ο βασικός θεματικός άξονας της εκδήλωσης. Ανάμεσα στους 11 Φορείς Διαχείρισης που συμμετείχαν διαπιστώθηκαν πολλές και πολυεπίπεδες διαφορές, καθώς κάποιοι από αυτούς μετρούν μόλις λίγους μήνες λειτουργίας, ενώ κάποιοι άλλοι, σχεδόν 2 δεκαετίες. Στο πλαίσιο αυτό, τόσο κατά τη διάρκεια των παρουσιάσεων, όσο και καθ’όλη τη διάρκεια του διημέρου, υπήρξε γόνιμη ανταλλαγή εμπειριών και μεταφορά γνώσης και καλών πρακτικών μεταξύ των συμμετεχόντων.

Σταχυολογώντας κάποια από τα σημαντικότερα σημεία του διημέρου αξίζει να σταθούμε στην προβληματική διαχείριση της αλιευτικής δραστηριότητας στη χώρα, η οποία αναδείχθηκε από την πλειονότητα των ομιλητών, φωτίζοντάς την από διαφορετική οπτική ο καθένας.  Όπως αναφέρθηκε, ιδίως σε περιοχές με αυξανόμενο και μαζικό τουρισμό, η ζήτηση πολλαπλασιάζεται και αναπόδραστα οι πιέσεις στα ιχθυοαποθέματα εντείνονται.  Την ίδια στιγμή, η ανεξέλεγκτη ερασιτεχνική αλιεία έχει υπολογιστεί, σύμφωνα με έρευνα (MedPAN), ότι ευθύνεται για το 50% του αλιεύματος, ενώ κάποιοι εκ των συμμετεχόντων σημείωσαν ως κρίσιμα ζητήματα για την αλιεία τα ξενικά είδη και τη διαρκώς επιδεινούμενη θαλάσσια ρύπανση. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, τονίστηκε η ανάγκη ανάληψης γενναίων μέτρων για την άμεση βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης όπως η επαναφορά της άδειας ερασιτεχνικής αλιείας, η επιλεκτικότητα (η αλιεία δηλ. των κατάλληλων ειδών στο κατάλληλο μέγεθος), η χωροθέτηση αλιευτικών δραστηριοτήτων (επαγγελματικών και ερασιτεχνικών) στις υφιστάμενες Θ.Π.Π., η καλύτερη συνεργασία και ευελιξία όλων των εμπλεκομένων φορέων για τον έλεγχο της αλιείας και την αποτελεσματική φύλαξη/εποπτεία των Θ.Π.Π., η προώθηση της βιώσιμης αλιείας, κλπ. Παράλληλα, επισημάνθηκε ο ρόλος των Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών και η ανάγκη θεσμοθέτησης ειδικών ρυθμίσεων αλιείας εντός των ορίων τους για την προστασία των ιχθυοαποθεμάτων. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε Θεόδωρος Μαλαματένιας, αλιέας, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του φορέα και αντιδήμαρχος Αλοννήσου «Σήμερα πλέον καταλαβαίνουμε ότι αν δεν υπήρχε το Εθνικό Πάρκο, δεν θα υπήρχε αλιεία εδώ, όπως συμβαίνει σε άλλες περιοχές στο Αιγαίο».

Ως μια πολλά υποσχόμενη προοπτική βιώσιμης αλιείας παρουσιάστηκε η πρακτική του αλιευτικού τουρισμού, τόσο από αλιείς που τον έχουν ήδη εντάξει στη δραστηριότητά τους όσο και στο πλαίσιο ειδικού σεμιναρίου που υλοποιήθηκε στη διάρκεια της δεύτερης μέρας. Σύμφωνα με την εμπειρία που παρουσιάστηκε, ο αλιευτικός τουρισμός συμβάλλει στην αποσυμπίεση των ιχθυοαποθεμάτων και στην ευαισθητοποίηση αλιέων και τουριστών σε σχέση με το θαλάσσιο περιβάλλον, ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, εξασφαλίζει καλύτερο και πιο ξεκούραστο μεροκάματο για τους ψαράδες, προωθεί την τοπική παραγωγή και οικονομία.

Αξίζει να σημειωθεί τέλος, ότι τη δεύτερη μέρα της συνάντησης οι εκπρόσωποι των ΦΘ είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν από εκπροσώπους των χρηματοδοτικών προγραμμάτων Horizon 2020 και LIFE για τη βέλτιστη υποβολή τους, ώστε να καταστούν αξιόμαχοι υποψήφιοι. Παρουσιάστηκε επίσης το Μεσογειακό Δίκτυο Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών – Mediterranean Marine Protected Areas Network MedPAN, που στόχο έχει τη δικτύωση, ενίσχυση, εκπαίδευση και ανάπτυξη των Φ.Δ. Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών, τις συνέργειες και την προώθηση δράσεων και προγραμμάτων, την άσκηση πίεσης στα εθνικά και διεθνή κέντρα λήψης αποφάσεων και τον έλεγχο για την εφαρμογή της ισχύουσας περιβαλλοντικής νομοθεσίας.

 Δείτε τις παρουσιάσεις

 Πάνος Δενδρινός/MOm

Αθανάσιος Τσίκληρας/ΑΠΘ

Σπύρος Ιωσηφίδης/ΦΔ Αλοννήσου Βορείων Σποράδων

Αγγελική Αδαμίδου/ΙΝΑΛΕ

Laurent Sourbes/ΦΔ Ζακύνθου

Δήμητρα Μπόμπορη/ΦΔ Κορώνειας Βόλβης Χαλκιδικής

Ανδρέας Αθανασιάδης/ΦΔ Έβρου Σαμοθράκης

Αθηνά Παναγιώτου/ΦΔ Θερμαϊκού

Αναστασία Μιρλή/ΦΔ Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας και Θάσου

Στέλλα Αδαμαντοπούλου/ ΦΔ Δωδεκανήσων

Παναγιώτης Βούρος/ΦΔ Κυκλάδων - Αλιευτικά στοιχεία Κυκλάδων

Κωνσταντίνος Πεχλιβάνογλου/ΦΔ Εύβοιας

Τάσος Δροσόπουλος/ΦΔ Κορινθιακού

Αθανάσιος Οικονόμου/ΦΔ Κάρλας Μαυροβουνίου Κεφαλόβρυσου Βελεστίνου Δέλτα Πηνειού

Γιώργος Λουρδής/ Fishing Trips

Laurent Sourbes/MedPAN

Β. Μοντζώρλος-Ν.Ψημμένος/LIFE

Κατερίνα Παπαδούλη/HORIZON2020

Νίκη Ματζαφλέρη/Περιφέρεια Θεσσαλίας